Voorwerk AsschatDe Asschatterkeerkade in Leusden is één van de oudere nog bestaande elementen van de Grebbelinie. Het stamt uit 1745 en is met zijn 2500 meter één van de langste keerkades van de Grebbelinie. Het Voorwerk op de Asschatterkeerkade uit 1799 ligt ten oosten van Leusden aan de rand van een inundatievlakte. Maar er zijn ook elementen uit de recente geschiedenis te vinden. De negen zichtbare mitrailleurkazematten bijvoorbeeld, die tijdens de mobilisatie van 1939-1940 zijn gebouwd. Er ligt ook een unieke betonnen tankversperring uit die tijd. Vergeefs hebben de Duitsers hier in de meidagen van 1940 geprobeerd de Valleistelling te doorbreken.

Asschatterkeerkade: gereed

Dit artikel is voor het laatst bijgewerkt op donderdag 31 oktober 2013 13:34
Op de Asschatterkeerkade komen dus verschillende perioden uit de geschiedenis van de Grebbelinie samen. Dat maakt deze plek uniek. Tegenwoordig loopt de Asschatterweg dwars door het Voorwerk en snijdt het in twee helften. Ook is het overwoekerd en daardoor niet erg opvallend en de gracht is gedeeltelijk dichtgeslibd. In 2010 heeft projectbureau SVGV samen met acht organisaties gekeken naar de manier waarop de kade kan worden ontwikkeld.

Wat er is gebeurd

Januari 2011. Inmetingen van het Kadaster. Hierbij werden diverse verloren gewaande aspalen en grenspalen teruggevonden. Bij voorbereidende werkzaamheden werd op de B-kazemat de originele camouflageverf aangetroffen, die in 1939-1940 is aangebracht door de Nederlandse militairen.

Februari 2011. Snoeiwerkzaamheden op de kade. De toegankelijkheid voor wandelaars wordt verbeterd. De gemeente Leusden organiseerde een (druk bezochte) informatiemarkt om de plannen uit te leggen aan omwonenden en andere belangstellenden.

Maart 2011. Nederlandse loopgraven zijn beter zichtbaar gemaakt door verwijderen takken en bladeren.

April 2011. Paddentrek op de Asschatterweg. Vrijwilligers hielpen de padden bij de kade veilig oversteken. Volgend jaar komt er een paddentunnel ter hoogte van het voorwerk op de Asschatterkade.

Mei 2011. De gemeente Leusden liet een nieuwe klok maken voor de jaarlijkse dodenherdenking bij het monument van Asschat. De gemeente zorgt tevens voor opslag en vervoer van de klok. Behalve het gemeentewapen is ook een tekst zichtbaar in het brons: “Wie zijn verleden kent, bepaalt beter zijn toekomst’.

Juni 2011. De Archeologische Dienst Amersfoort heeft op twee plaatsen proefsleuven gemaakt op de Asschatterkeerkade. Ter hoogte van een kazemat is het tracee van een loopgraaf teruggevonden. Deze informatie wordt gebruikt bij de reconstructie van een loopgraaf ter plaatse. Foto’s

Juli 2011. Op basis van archiefmateriaal (teksten, foto’s, tekeningen en voorschriften) wordt kazemat nummer 40 teruggebracht in oude staat. De Stichting Grebbelinie leverde historische gegevens, die werden verwerkt in het camouflagepatroon. De grote kazemat met zeven schietgaten wordt opgeknapt en vuil is verwijderd.

Augustus 2011. De flankerende betonkazemat werd voorzien van een aarden dak, op de zelfde wijze als dit gebeurde tijdens de mobilisatieperiode. Daartoe zijn planken aangebracht. De kazemat is dankzij deze aarden dekking geschikt als vleermuisonderkomen. De S3 kazemat is voorzien van een telefoonkast en een nummerplaatje.

September 2011. De coupure in het voorwerk wordt verscherpt. Tussen 1923 en 1930 werd de weg die om het voorwerk Asschat lag dwars door het verdedigingswerk geleid. Tijdens de mobilisatie werd deze doorsnijding afgesloten en de weg werd van een antitankversperring voorzien. Na de oorlog verdwenen de scherpe vormen van de coupure. Die zijn vanaf september 2011 weer zichtbaar. Betonnen zandzakken accentueren deze bijzondere plek. De jute zal op termijn vergaan, terwijl de vormen van de zandzakken in betonnen vorm bewaard zullen blijven. Deze maand is tevens een kazemat voorzien van schietgatluiken en een deur.

Oktober 2011. De landbouwcoupure in de kade wordt voorzien van loopgraven en een doorgang. Hiermee is de gehele kade bewandelbaar geworden. Roosters moeten honden weren i.v.m. besmettingsgevaar van het vee in de aangrenzende weilanden. Een ontbrekend stuk van de kade is gereconstrueerd. Aansluitend op de S3 kazemat is een stuk loopgraaf aangelegd.

November 2011. De grachten voor het voorwerk Asschat worden uitgebaggerd. Onder en langs de Asschatterweg wordt een paddentunnel aangelegd ter hoogte van het voorwerk. Snoeiwerk op het voorwerk maakt het verdedigingswerk weer zichtbaar.

December 2011. In december werd het project Asschatterkeerkade feestelijk afgesloten. Tijdens de bijeenkomst wordt tevens een picknicktafel gepresenteerd en een informatiepaneel. Veel publiek komt af op de demonstratie van Nederland Paraat, die een aanval op de de Asschatterkeerkade naspeelt bij de gereconstrueerde kazemat nr. 40.

Augustus 2012. De digitale toepassingen via Android smartphone en iPhone zijn getest en in bedrijf.

Regio BeeldbankDecember 2012. Er zijn een aantal parkeerplaatsen gecreëerd op korte afstand van de kade.

Studio Van Leuveren heeft een fraaie serie foto’s gemaakt van de Asschatterkeerkade voor Regiobeeldbank.nl.